Etrafına zarar verenlerde ağır suçluluk ve şerefini kaybetme duygusu ile intihar riski çok yüksek olabilir. Onlara karşı hassas davranmak gerekir.
“Evet, bunları yapmamalıydım. Baskılara direnmeliydim. Bu kadar insana hayatı dar eden kararları alacak bir yerde iken gelişmelerin farkına varamadım. Çarşıya, sokağa, insan içine çıkınca görülen sel gibi gözyaşları, duyulan ağır hakaretler, oturaklı küfürler, yürekten koparak gelen nefret dolu bela okumalarının gerçek muhatabının ben olduğumu oldukça geç anladım. Açlık, yokluk, yoksulluk, sefalet, süte ve ete hasret çocuklar, gelişme çağında beslenme yetersizliği sebebiyle bodur kalan bir nesil, insanların para varlıklarının yok olması, işsizlik, aile kavgaları, geçimsizlik, hırsızlık, dolandırıcılık, gasp, kavga, yaralama, öldürme, terör, anarşi, cinnet, alacak verecek anlaşmazlıkları, iş ahlakının bozulması, mahkemelik sayısız durum, devletin kurumlarına olan güven duygusunun zayıflaması, gelecekten ümitsiz halk yığınları, sosyal ve politik alanda çıkara dayalı ilişkiler, dayanışma ve yardımlaşma ruhunun yitirilmesi, insani ilişkilerde sadece paraya endeksli bir durum oluşması, güven ve saygının yok olması, para değerinin düşmesi nedeniyle geniş halk yığınlarının yoksullaşması… Bütün... Bütün bunların sebebi benmişim…”
Bu duygu ve düşünceler kişiyi tehlikeli bir duruma getirebilir. Psikolojik olarak çökkün ruh haline bürünmüş bu bireylere daha sonraki yaşamlarında nasıl bir yol gösterebiliriz gibi sorulara cevap aramalı, bu süreci en az hasarla atlatması için yanında olmalıyız. Kendine zarar verme düşüncesi olan, ne yapması gerektiğini bilemediği için intihara yönelmiş, umudunu kaybetmiş, depresif duygu durumu içerisinde olanlar için neler yapabiliriz?
1. İntihar edecek kişi intihardan bahsetmez düşüncesi tamamen yanlıştır. Mutlaka ciddiye almak gerekir.
2. Kişiye intiharla ilgili düşüncesini sormaktan korkulmamalı, bu; şeytanın aklına taş getirmek değildir. Kişiyle açıkça intiharı düşünüp düşünmediğini konuşun. Unutmayın sorunları konuşmak ve kabullenmek çözümün ilk adımıdır. İntiharı konuşmak kişiyi intihara sürüklemez, aksine konunun konuşulması bir rahatlama sağlar.
3. Depresyonda olan bir kişiyi mutlaka bir psikiyatriste veya psikoloğa gitmesi için cesaretlendirilmelidir. İntiharların en sık nedeni depresyondur.
4. Yoğun alkol ve uyuşturucu madde kullananlarda intiharın daha fazla görülür.
5. Daha önce intihar girişiminde bulunan kişiler tekrar intihardan söz ediyorsa mutlaka tedavi için teşvik edilmelidir.
6. İntihar etmeyi düşünen kişilerle tartışılmamalıdır. Kişiye her şeyin iyi olacağı konusunda vaatlerde bulunmayın, bütün bunların geçici olduğunu veya olayları yanlış değerlendirdiğini söylemeyin, tartışmaya girmeyin. Bunları yapmak kişiye suçlandığını hissettirebilir. Mutlaka profesyonel yardım alması sağlanmalıdır.
7. İntihar riski olan ancak o an derhal hekime götürülemeyecek kişiler muhakkak gözetim altında tutulmalıdır. Kişiyi, böyle zamanlarda yalnız bırakmamak gerekir.
8. Vasiyet yazan, intihar notu yazan veya ciddi vedalaşan kişilerde intihar riskinin fazla olduğu bilinmelidir.
9. İntihar edeceğini söyleyenlerin bu konuşması sır tutulmamalıdır, derhal yardım arayışına girilmelidir.
10. Kişiye içinde bulunduğu zor durumu anladığınızı söyleyin. Onunla görüşmek için vakit ayırın ve sadece onunla ilgileneceğiz, sakince konuşabileceğiniz bir ortam oluşturun. Yaşadıkları karşısında ne kadar çaresiz hissettiğini ve o an için sorunların çözümsüz göründüğünü anladığınızı belirtin. İntihar düşüncesi olan kişiyle problemi konuşmak ve umut aşılamak bir tedavi merkezine ulaşana kadar yapılabilecek en iyi çabadır.
İntihar etmeyi düşünen kişiye daha çok yardım yapmak, uyumlu bir kişi haline getirmek, kendisi ve sosyal çevresi ile barışık olması için çalışmak, bu hayatta değerli bir yerinin olduğunu ve işe yaradığını görmesini sağlamak düzelme için gereklidir. İntihar davranışının oluşumunda, bireyi hayata bağlayan veya uzaklaştıran etmenlerin en önemlisinin kişisel ve sosyal etmenler olduğu göz önüne alınarak insanların bu tür sorunları üzerinde hassasiyetle durulmalıdır.
Teşebbüs halinde böyle bir durumun olmasının en başlıca sebeplerinden biri bireyin iç dünyasını (belki yaptıklarının vereceği ağır bir şerefsizlik ve utanç duygusu yüzünden) karşı tarafa açamaması ve kafasında kurduğu olaylar zincirinin ruh halini etkilemesi sonucudur. Etrafındakilere düşen ilk görev birey ile bu süreci paylaşabilmek ve ona destek olabilmektir. Fakat yine de şahıs iç dünyasını açmak istemeyebilir, böyle bir durumda ise kesinlikle baskı yapmamalı, bu alandaki uzmanlardan mutlaka yardım alınmalıdır.
Gereken ilgi ve şefkat verilmeli fakat bu sınırı aşılmamalıdır. Karşımızdaki insanın böyle bir durumu kullanabilme durumunu göz önünde bulundurmalıyız. Bireyi bazen çevresindeki insanlardan bir süre uzaklaştırmak faydalı olabilir. Fakat bu aşamada yalnızlık hissine kapılmaması ve farklı anlamlar çıkarılmaması önemlidir. Gaye sadece kısa bir süreliğine zihin kargaşasının önlemektir. Silah veya ilaç gibi intiharı gerçekleştirebileceği şeylerden onu uzak tutun.
Etrafındaki kişiler daha anlayışlı olmaya ve kişinin bu süreci atlatabileceğini sadece bir desteğe ve zamana ihtiyacı olduğunu unutmayın. Problem aşılmış gibi görünse de hiç beklenmeyen bir anda tekrar ortaya çıkabilir. Tekrar normal bir insan haline gelebilmeleri, topluma kazandırılabilmeleri için yer, şehir, ülke değişikliği de faydalı olabilir. İntiharı önleme uzun süreli bir destekle mümkündür.