🥣ŞIVEYDİZ ÇORBASI🍲 (Sarımsak Aşı🧄, Gaziantep)

Şiveydiz nedir? Antep Usulü Şiveydiz Yemeği nasıl yapılır? Tabiî antioksidan ve antibiyotik lezzetli olabilir mi? Şiveydiz hangi mevsimde yapılır? Şiveydiz Gaziantep Mutfağına ait bir şaheser olup ekseriyetle Mart, Nisan ve Mayıs aylarında yapılır. Esas malzemeleri kuzu eti ve taze sarımsak olan bu harika yemek, protein zenginidir. Antioksidan kaynağı olan sarımsak, şiveydiz tarifinin en mühim malzemesidir. Bununla beraber Pirasali Şiveydiz yapılışı tarzı da vardır. Yoğurtlu Antep yemeklerinden biri olan Şiveydiz ilkbahar aylarının olduğu kadar davet ve düğün sofralarının da yemeğidir. Taze soğan ve sarımsağı seviyor, "Ne yemek yapsam Antep?" diyorsanız, bahar aylarının enfeksiyon önleyici çorbasını (Şiveydiz, Şiveldiz, Sarımsak Aşı) fırsat varken denemelisiniz. İşte resimli şiveydiz çorbası tarifi...

Şiveydiz Çorbası (Sarımsak Aşı) Tarifi için Malzemeler - Antep Yemekleri Siveydiz Corbasi Tarifi İçindekiler

İki demet taze sarımsak

Bir demet taze soğan

250 gram kuzu eti

Bir su bardağı haşlanmış nohut

İki su bardağı süzme yoğurt

Bir adet yumurta

Bir yemek kaşığı tepeleme un

Bir tatlı kaşığı tuz

Üzeri için:

Bir yemek kaşığı kuru nane

Bir yemek kaşığı tepeleme tereyağı veya sadeyağ

Bir yemek kaşığı sıvı yağ

Bir çay kaşığı karabiber

İstenirse bir çay kaşığı aspir (haspir)

Şiveydiz Çorbası (Sarımsak Aşı) Tarifi - Siveydiz Nasil Yapilir - Şiveydiz Gaziantep Mutfağı Tarifi

1. Kuzu eti yıkanarak tencereye konulur ve pişirilir. Pişen etlerin üzerine iki bardak kadar sıcak su eklenir.
2. Soğan ve sarımsakların baş kısımları kesilerek kökleri atılır, dış kabukları soyulur. Üç santim uzunluğunda doğranır, yıkanır, temizlenir.
3. Yıkanıp kesilen sarımsakların ve taze soğanların beyaz kısımları ile haşlanmış nohutlar etin üzerine eklenir.
4. Ağzı kapalı olarak ve kısık ateşte çorbanın sarımsakları yumuşayınca kadar pişirilir. Pişirilirken sebzelerin solup dağılmaması ve yemeğin lezzetinin korunması için çok fazla kaynatılmaz.
5. Bu sırada süzme yoğurt bir tencereye konulur. Üzerine yumurta kırılır, un eklenir ve çırpılır. Ocağa konulan yoğurt sürekli karıştırılarak tıkırdayana kadar pişirilir. Yoğurdun kesilmesini önlemek maksadıyla pişen çorbanın suyundan kepçeyle alınarak yoğurda eklenerek karıştırılır ve yoğurt akışkan hale getirilir. Bu karışım kepçe yardımıyla diğer tenceredeki çorbanın üzerine eklenir. Tuzu ilave edilir ve karıştırılır. Bu aşamada gerekirse sıcak su ilavesi yapılabilir.
6. Çorba bu şekilde beş dakika daha kaynarken üzeri için bir tavaya tereyağı ve sıvı yağ konur. Tereyağı eriyince nane ve karabiber, istenirse haspir eklenir ve rengini kaybetmeyecek kadar yakılır. Tenceredeki çorbanın üzerine gezdirilir. Şıveydiz Çorbası (Sarımsak Aşı, Gaziantep) ocaktan alınarak sıcak olarak servis edilir.

Şiveydiz Çorbası (Sarımsak Aşı, Gaziantep) Tarifi ile Alakalı Diğer Hususlar ve Antep Usulü Siveydiz Tarifi Püf Noktaları

1. Yoğurtlu Antep Yemeklerinden Şiveydiz Çorbası Püf Noktası: Yoğurdun kesilmemesi için süzme yoğurt kullanıldığı gibi istenirse yumurta un karışımına bir tatlı kaşığı nişasta ilave edilebilir.
2. Şiveydiz yemegi yapılırken ele sinen soğan ve sarımsak kokusu için parmakları ve avucu haşlanmış patates ile ovalamak faydalı olabilir.
3. Şiveydiz Faydaları Bilhassa soğuk algınlığı gibi hastalıklara iyi gelmesi umulur. Ayrıca sindirim sistemine faydalı olması yanında yanı sıra kanser riskini de düşürmesi beklenir.
4. Şiveydiz Kalori Şiveydiz nefis yemek tariflerinden biri olup 100 gramı 80 kcaldir. Siveydiz kalorisi 400 gramlık bir porsiyonu 320 kcal civarındadır.
5. Et sertse Haşlarken su biter ve et çiğ kaldıysa, su ilavesi yapılabilir.
6. Nohut Nohutu akşamdan suda bekletilebilir. Böylece daha kolay yumuşar ve çabuk pişer.
7. Şiveydiz ne demek kelime anlamı? Lügatlerde "Taze soğan ve etle yapılan bir yemek", "Gaziantep yöresine özgü, taze sarmısak ya da soğan ve etle yapılan bir yemek" olarak geçer. Lakin nedir şiveydizin manası? Araştırmacı yazar Cemil Cahit Güzelbey yemeğin isminin Gaziantep’in Oğuzeli kazasında yer alan Şiveydin köyü veya Oğuz Destanında ismi zikredilen “şivey” kabilesi ile irtibatlı olabileceğini söyler. (Güzelbey, C. C. Gaziantep’in Yaşamından Kesitler, Ar Ajans, Gaziantep, 1992, s.46.) Yazar Gonca Tokuz'a göre yemeğin adı Arapça “Şavi bil dist” isminden kaynaklanır: Önce “şaveydist”, bilahare de “şiveydiz”e dönüştüğü fikrindedir. Arapça “şivey” kelimesinin ( “şavi” den) doğrudan ateşe maruz kalan et yemeği, “tist” kelimesinin yarım küre biçiminde büyük kazan, kenarlı çukur büyük tepsi manasına gelmesini delil olarak sunar. Halep’te yemeğin adı “bahar eti” manasında "Lahmet Rabiiğ"dir. Kilis mutfağında etli sarımsak aşının yoğurtlu ve salçalı tarzları da hazırlanır. Ayrıca pide ekmeklerin üzerine dökülerek tirit halinde yenilen bir türü bulunur. Pidesiz yenildiğinde adı "sarımsak-soğan aşı", tirit halinde hazırlanırsa “altı cacıklı” olur.
8. Şiveydiz Yanında ne Gider? Yemeğin en güzel eşlikçisi SADE BULGUR PİLAVI🍚 veya MERCİMEKLİ BULGUR PİLAVI🍚 (Müceddere) (Kilis, Hatay)dır. Elbette SADE PİRİNÇ PİLAVI🍚 da olabilir. Yanına turşu, tere ve turp yakışacaktır.
9. Tavuklu Siveydiz Kuzu etli siveydiz Antep'te yaygın yapılan tarzdır. Bununla beraber tavuklu siveydiz de yapılabilir. Bir tencereye küp doğranan yarım kilo tavuk göğsü alınıp kısık ateşte ağzı kapalı pişirilir. Yeşil soğan ve yeşil sarımsakları temizleyip beyaz kısımları ile çok az yeşil kısımlarını alınır ve yukarıdaki şekilde doğranır. Yoğurt yumurta karışımı kaynatarak hazırlanır. Doğranan sarımsak ve soğanı ilave edilir karıştırmaya bir süre devam edilir. Kapağı örtülü orta hararette pişer. Sebzeler yumuşamaya başlayınca haşlanmış nohutta katılarak pişirmeye devam edilir. Yağda nane ve/veya haspir kızdırılıp yemeğe gezdirilir.
10. Pirasali Siveydiz Yemegi Siveydiz pirasali olarak da yapılabilir. Taze yeşil sarımsak her yerde her zaman bulunamadığından pirasa siveydize malzeme olabilmektedir. İki su bardağı kadar nohut akşamdan normal ısıdaki suya alınıp şişmesi sağlanır. 300 gram kuzu veya dana eti kuşbaşı doğranıp düdüklüye bırakılır. Üzerini örtecek kadar su ile ocağa alınır. Su kaynamaya başlarken çıkan etin köpüğü alınır. Köpük bitince nohut ve bir çay kaşığı tuz eklenir. Kuzu eti ise düdüklü tencerenin düdüğü çıkınca kısık ateşte yarım saat dana eti ise 45 dakika pişirilir. (Nohut akşamdan ıslatılmadıysa et ve nohut biraz daha uzun pişirilip nohudun yumuşaması sağlanır. Kemikli et kullanılırsa düdüklü tencerede haşlanınca kemikleri çıkarılıp etleri ufak ufak parçalanır. Temizlenmiş yarımşar kilo pırasanın ve taze soğanın beyaz kısımları orta büyüklükte kuşbaşı doğranır. Pişen etin üzerine sıcakken doğranmış soğan ve pırasa eklenir. Soğan ve pırasa pişene kadar düdüklü tencere kapağını kapatıp düdüğü çıktıktan sonra beş dakika veya normal tencerede on beş dakika pişirilir. Pırasanın yumuşaklık seviyesine göre pişirmeye devam edilebilir. Başka tencerede yarım kilo süzme yoğurda bir adet yumurta kırılıp iyice karıştırılır. İstenirse iki yemek kaşığı un da katılabilir. Ocak üzerinde karıştırma sürdürülüp yoğurt bir taşım kaynatılır. Yoğurt soğutulmadan, pişen sebzenin önce yavaş yavaş suyundan eklenir. Daha sonra et ve sebze de ilave edilerek pırasalı soğanlı et suyu ile yoğurt birbirine karıştırılır. Tuzu ayarlanır. Diğer tarafta tavaya bir çay bardağı zeytinyağı döküp ısıtılır. İçine bir tatlı kaşığı nane ve karabiber eklenip, ocaktan alınır. Yoğurt ile karıştırılmış yemekten servis tabağına alınan kısmına naneli zeytinyağı gezdirilir. Diğer bir yapılış tarzında yıkanıp ufak doğranan pırasalar çok az bi yağda on dakika kavrulur, üzerine düdüklüde haşlanmış nohut ve et ilave edilir. Sonara nohut ve etin haşlama suyundan üzerini geçecek kadar ilave edip pırasa yumuşayıncaya kadar on beş dakika civarında pişirilir. Başka yerde çırpılan yoğurt, un ve yumurtaya yemeğin sıcak suyundan yoğurt devamlı karıştırılırken ağır ağır eklenir. Yoğurt ılınınca yoğurt terbiyesi yemeğin üzerine yavaş yavaş sürekli karıştırarak ilave edilir. Yemeğin tuzu ayarlanır ve ocak kapatılır.